Çiftleşme İşaretleyicisi ile Koyun
Üreme Takibi Modelinin Oluşturulması
– Tübitak 1002 Proje No: 221O039 –

Proje Özeti
Hayvancılıkta dijital teknolojilerin kullanımı giderek önem kazanmaktadır. Proje kapsamında 240 adet merinos koyun dijital küpe, koyun yönlendirme sistemi (aligatör), küpe okuyucu istasyon, otomatik tartım, veri dönüştürücü, çiftleşme işaretliyicisi ve yazılım kullanılarak tamamlandı. Yazılım programı ile sürüye ait yaş, ırk, vücut kondisyon skoru, canlı ağırlık, sağlık skorları, hastalıklar (paraziter, enfeksiyöz, metabolik ve travmatik) ve semptomlar, tedavi protokolleri, aşı ve ilaç uygulamaları sistem üzerinden 12 ay süresince kaydedildi.
Pedigri kayıtları (koç özellikleri, servis kapasitesi, aşım sayısı, zamanı) kızgınlık (süresi, davranışları, sünger uygulama, geri dönme oranı) ultrasonografi (Usg) ile gebelik tanısı (erken gebelik, embriyonik ölüm, yavru sayısı) doğum zamanı, kuzu yaşam oranı ve maternal bakım sezon içi ve dışı dönemde kaydedildi.
Proje kapsamında yapılanlar
Bu proje Ankara Üniversitesi Veterine Fakültesi ve Ankara Üniversitesi NETlab Yeni Medya Araştırmaları Laboratuvarı işbirliği ile yürütüldü. Eğitim materyeli oluşturulması amacıyla proje süresince yapılan tüm uygulamaların görüntü kaydı alındı.
Araştırma süresince aşım alan koyunlar kamera yardımıyla tespit edildi ve verilerin dijital arşivi oluşturuldu.
Veteriner hekim ve yetiştiricilere yönelik basit arayüze ve kullanıma sahip bir sistem geliştirilmiş ve reprodüksiyon alanında sahada hazır kullanım aşamasına getirilerek ülke ekonomisine katkı sağlayacak “Faydalı model” AR-GE çalışması tamamlandı.
Proje Ekibi
Bilkent Üniversitesi İletişim ve Tasarım Bölümü’nden 2006 yılında mezun oldu. Lisansüstü derecesini Anhalt Üniversitesi (Almanya) Tasarım Bölümünde “Optic Illusion and it’s use for design” adlı teziyle, doktorasını Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo Televizyon Sinema Anabilim Dalında “Türkiye’de Televizyon Yayıncılığının Yeni Medya Yapılanması” başlıklı teziyle aldı. Tasarım çalışmaları süresince farklı reklam ajanslarında ve üniversitelere bağlı araştırma merkezlerinde Bilgisayar Destekli Grafik Animasyon (CGI) ve Görsel Efekt alanlarında çalıştı. Tasarladığı animasyon filmleri, Ankara, İstanbul ve Berlin’de olmak üzere farklı şehirlerde sergilendi. 2011 yılından itibaren Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi, Radyo Televizyon Anabilim dalında çalışmaya başladı. 2011 Yılından Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Film Atölyesi’nin (İLEF FA) kuruluşunda yer aldı ve atölye çatısı altında birçok proje yürüttü. 2017 yılında NETlab Yeni Medya Araştırmaları Laboratuvarını kurdu ve koordinatörlüğünü üstlendi. İleri düzeyde Fransızca ve İngilizce bilmektedir. Çalışmalarını yeni medya, uzaktan eğitim teknolojileri, Web TV, televizyon 2.0 ekosistemi, bilişim teknolojileri, sanal müzecilik, dijital oyun ve eSpor alanlarında sürdürmektedir.
Esra Özgür 2016 yılında Bilkent Üniversitesi İletişim ve Tasarım Bölümü’nden mezun oldu. Yüksek lisans eğitimini Kadir Has Üniversitesi Yeni Medya programında “Yaşlı Kullanıcıların WhatsApp Grupları Deneyimi” başlıklı teziyle tamamladı. Ankara’da yerel bir radyoda radyo programıcısı ve sunucusu olarak çalıştı. Serbest olarak illüstrasyon, animasyon, tasarım ve video projelerinde yer aldı. 2020 yılı itibarıyla Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo Televizyon Ana Bilim Dalı’nda araştırma görevlisi olarak çalışmaktadır. Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü doktora öğrencisidir. İyi derecede İngilizce ve Fransızca bilmektedir. Başlıca ilgi alanları yeni medya, dijital hikaye anlatımı ve alternatif sosyal medya kültürleridir.
Proje Hakkında
Koyun Yönlendirme Sistemleri
Koyun yönlendirme sistemleri, kırkım, tartım, tedavi, seleksiyon, gruplandırma ve transport amaçlarıyla koyunları güvenli ve verimli bir şekilde yönetmek için tasarlanmıştır. Bu sistemler genellikle, koyunların hareketini kolaylaştırmak için stratejik olarak yerleştirilmiş bir dizi birbirine bağlı çit, kapı ve zaptrapt ünitelerinden oluşur.
Koyun yönlendirme sistemleri birkaç nedenle önemlidir. İlk olarak, gereksiz işlemleri en aza indirgeyerek, sakin ve kontrollü bir ortam sağlayarak hayvanların stresini azaltmakta ve refahını artırmaktadır. İkinci olarak, işleme sürecini akıllıca tasarlayarak, iş verimliliğini ve üretkenliğini artırmaktadır. Son olarak, koyunları yetiştiren işçilerin güvenliğini sağlayarak, güvenli ve ergonomik bir çalışma ortamı sunmaktadır.

Koyun Yönlendirme Sistemi
Koyun yönlendirme sistemlerinin bazı ortak bileşenleri şunları içerir:
Koyunların sisteme alındığı ve başlangıçta tutuldukları yer.
Boyut, cinsiyet veya sağlık durumuna göre koyunları ayırmak için kullanılır.
Koyunları sistem boyunca yönlendiren dar, çitlerle çevrili geçitler.
Koyunları belirli bir alan veya ekipmana yönlendiren açılı, dar geçitler.
Koyunların ağırlığını doğru bir şekilde ölçmek için kullanılır.
Koyunları kırkmak için özel olarak tasarlanmış ekipmanlar
Bir koyun yönlendirme sisteminin tasarımı ve düzeni, işlenen koyun sayısı, işlem sıklığı, mevcut alanın boyutu ve şekli ve işletmenin özel ihtiyaçları gibi birçok faktöre bağlı olacaktır. Etkili koyun yönlendirme sistemleri, koyunların uygun şekilde yönetilmesi ve bakımı, işlenmeleri sırasında işçilerin güvenliği ve verimliliği için hayati önem taşır.
Aligatör Kurulumu
Koyun yönlendirme sistemleri işletmenin verimli ve güvenli bir şekilde yönetmek için kullanılan mobil ya da kalıcı sistemlerdir.
Kimliklendirme/küpeleme, gruplandırma, yükleme/transfer, tartma, kırkım ve aşılama gibi işlemlerin çeşitli aşamalarında koyunları yönlendirmek ve uygulama kolaylığı sağlamak için tasarlanmış bir dizi geçiş yolu, çit, kapı ve bekletme üniteleri içerir.
Koyun yönlendirme sistemi, koyunlarda stresi azaltmaya ve uygulama sürecinin hayvanlar ve işletme sahipleri için güvenliği ve verimliliğini arttırmaya yardımcı olması ve hayvan refahını artırmak için kullanılır.
Yönlendirme sistemleri, işletmenin ihtiyacına bağlı olarak basit, taşınabilir modüllerden daha karmaşık, kalıcı ünitelere kadar değişiklik gösterebilmektedir.
Teşekkürler
Projenin 1002 Hızlı Destek Programı (Proje no: 221O039) kapsamında ‘Çiftleşme işaretleyicisi ile koyun üreme takibi modelinin oluşturulması’’ başlıklı projenin desteklenmesine olanak veren TÜBİTAK’a, Projenin görüntüleme sistemleri ve dijital içerik tasarımı danışmanı Doç. Dr. Ergin Şafak DİKMEN’e, araştırmacı Doç. Dr. Murat Özbeyazoğlu’na, video ve görsel tasarım konusunda Araş. Gör. Esra ÖZGÜR’e, İntern Vet. Hek. Mükremin EROĞLU, Vet. Hek. Burak YILMAZ’a ve katkıları için, işletmenin tüm imkanlarının kullanılmasına izin veren Tuğrul KOÇAK ve Gökhan DİLER’e yardımları için teşekkür ederiz.
Projeyi Destekleyenler

