Multeci Uyum Süreci

Proje Hakkında

Mülteci Çocukların Uyum Süreci: Psiko-eğitsel Oyun Programı ve Sanal Gerçeklik Uygulamalarının Etkililiği

– Tübitak SOBAG 1001 Proje No: 119K046 –

Proje Özeti

Mülteci çocuk ve ergenler ülkemizde geçici olarak bulunsalar da uzun yıllar sürebilen bu dönem içinde uyum süreçlerinin kolaylaştırılmasına yönelik hizmetlerin geliştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu amaçla yapılacak çalışmalarda mültecilik deneyiminin beraberinde getirdiği zorlu ve travmatik yaşantıların çocuklar üzerindeki çok yönlü etkileri, onların bu süreçte dayanıklılığını artıran etkenler ile ailelerinin veya onlara bakım veren kişilerin, okul ortamının, öğretmen ve akranlarının bu süreçteki rollerinin göz önünde bulundurulması önemlidir. Temel olarak, mülteci çocukların uyum becerilerini geliştirmeyi hedeflediğimiz projemizde, okul temelli ve çok boyutlu bir psiko-eğitsel müdahale programını geliştirmekteyiz. TÜBİTAK SOBAG 1001 (Proje No: 119K046) kapsamında desteklenmekte olan projemiz ile, ülkemize giriş yapmış mülteci statüsündeki çocukların, eğitimlerini sürdürebilmeleri ve geçiş sürecini sağlıklı atlatabilmeleri açısından uyum becerilerinin desteklenmesi, yaşadıkları durumu anlama ve anlamlandırmalarını kolaylaştıran bir müdahale programının geliştirilmesini amaçlıyoruz.

Projede hizmet götürülen gruplar

Mülteci çocuklar
Mülteci çocukların devam ettiği okullardaki T.C. vatandaşı çocuklar
Okul yönetimi ve öğretmenler
Mülteci ve T.C. vatandaşı çocukların anne babaları ya da onlara bakım veren kişiler

Proje kapsamında yapılanlar

Mülteci çocuklara yönelik olarak farklıları kucaklayabilmeyi, kendini daha iyi ifade edebilmeyi destekleyecek ögeler taşıyan öykü kitaplarının hazırlanması ve dağıtımı
Mülteci ve T.C. vatandaşı çocukların aileleriyle öğretmenlerine yönelik bilgilendirici broşürlerin hazırlanması ve dağıtımı
Mülteci çocuklar ve T.C. vatandaşı çocuklara yönelik özgün bir psiko-eğitsel müdahale programının çocukların devam ettikleri okullarda uygulanması

Psiko-eğitsel müdahale programının içeriği

Bilgilendirme ve beceri geliştirmeye yönelik psiko-eğitsel oyun modülleri
Yeni medya teknolojilerinin kullanıldığı modüller

Psiko-eğitsel müdahale programı kapsamında geliştirilen ve uygulanan materyal ve etkinliklerin, mülteci çocukların ve T.C. vatandaşı çocukların uyum ve dayanıklılıklarına katkısı bakımından etkililiğinin değerlendirilmesi de hedeflenmektedir.

Proje Ekibi

Prof Dr. Gülsen Erden - Proje Yürütücüsü

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Klinik Psikoloji Anabilim Dalında öğretim üyesi olan Prof. Dr. Gülsen ERDEN, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Psikoloji Bölümünden mezun olmuştur. Klinik Psikoloji Yüksek Lisansı ardından Ankara Üniversitesinde aynı alanda doktora eğitimini tamamlamıştır. 1980 -2000 yılları arasında önce Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Bölümünde, sonrada Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Kliniğinde çalışmıştır. Böylece hem yetişkin hem de çocuk ve ergen ruh sağlığı alanında deneyim kazanmış olarak akademik kariyerine Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Psikoloji Bölümüne öğretim üyesi olarak geçiş yaparak devam etmiştir. Öğretim üyeliği görevini sürdürürken 2003-2013 yılları arasında Ankara Üniversitesi Adli Psikoloji Anabilim Dalının Başkanlığını ve 2010-2013 arasında ise aynı üniversitenin Klinik Psikoloji Anabilim Dalı Başkanlığını yürütmüştür. 2015-yılından bugüne Ankara Üniversitesi Adli Psikoloji Anabilim Dalı’ Başkanlığını yürütmektedir. Ulusal ve uluslararası sayısız bilimsel yayın ve proje eserleri bulunmaktadır. Öğretim üyeliği asli görevlerinin yanı sıra çocuk ve ergen ruh sağlığı alanında çeşitli sosyal sorumluluk projelerine katkı vermektedir. Prof. Dr. Gülsen ERDEN, bebek ve çocuk ruh sağlığı, özgül öğrenme güçlüğü, otizm, adli psikoloji, travma sonrası stres bozukluğu, travmaya müdahale ve oyun terapisi konuları ile ilgilenmektedir. Ayrıca sığınmacı/mülteci çocuklar ve ailelerine yönelik klinik değerlendirme ve müdahalelerin yanı sıra araştırmalar da yürütmektedir. Çocuk Psikoterapisi alanında çeviri editörlüğünü yaptığı kitaplar ile Özgül Öğrenme Bozukluğu Klinik Gözlem Bataryası ile Matematik Okuma ve Yazma Değerlendirme Ölçekleri ve SOBAT Okuma ve Okuduğunu Anlama Testi II gibi değerlendirme araçları bulunmaktadır.

Dr. Öğr. Üyesi Mine Cihanoğlu - Araştırmacı

1997 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden mezun olmuştur. Aynı bölümden 2000 yılında klinik psikoloji alanında yüksek lisans derecesini, 2009 yılında Ege Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden gelişim psikolojisi alanında doktora derecesini almıştır. 1999-2005 yılları arasında çeşitli özel kurumlar ile kamu kuruluşlarında psikolog olarak görev yapmıştır. 2005-2020 yıllarında öğretim üyesi olarak çalıştığı Atılım Üniversitesi Psikoloji Bölümünde, bölüm başkan yardımcılığı ve bölüm başkanlığı görevlerinde bulunmuştur. Temmuz 2020’den itibaren bağımsız araştırmacı ve eğitmen olarak çalışmalarını sürdürmektedir. Çocuklukta sosyal ve bilişsel gelişim, çocuk hakları, çocuk istismarı ve ihmali, gelişimsel psikopatoloji, çocuklar ve travma, göçmen ve mülteci çocuklar araştırma ve uygulama alanları arasında yer almaktadır.

Doç. Dr. Ergin Şafak Dikmen - Araştırmacı

Bilkent Üniversitesi İletişim ve Tasarım Bölümü’nden 2006 yılında mezun oldu. Lisansüstü derecesini Anhalt Üniversitesi (Almanya) Tasarım Bölümünde “Optic Illusion and it’s use for design” adlı teziyle, doktorasını Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo Televizyon Sinema Anabilim Dalında “Türkiye’de Televizyon Yayıncılığının Yeni Medya Yapılanması” başlıklı teziyle aldı. Tasarım çalışmaları süresince farklı reklam ajanslarında ve üniversitelere bağlı araştırma merkezlerinde Bilgisayar Destekli Grafik Animasyon (CGI) ve Görsel Efekt alanlarında çalıştı. Tasarladığı animasyon filmleri, Ankara, İstanbul ve Berlin’de olmak üzere farklı şehirlerde sergilendi. 2011 yılından itibaren Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi, Radyo Televizyon Anabilim dalında çalışmaya başladı. 2011 Yılından Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Film Atölyesi’nin (İLEF FA) kuruluşunda yer aldı ve atölye çatısı altında birçok proje yürüttü. 2017 yılında NETlab Yeni Medya Araştırmaları Laboratuvarını kurdu ve koordinatörlüğünü üstlendi. İleri düzeyde Fransızca ve İngilizce bilmektedir. Çalışmalarını yeni medya, uzaktan eğitim teknolojileri, Web TV, televizyon 2.0 ekosistemi, bilişim teknolojileri, sanal müzecilik, dijital oyun ve eSpor alanlarında sürdürmektedir.

Psk. Dr. Serel Akdur Çiçek - Araştırmacı

Serel Akdur Çiçek, 2011 yılında Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden mezun olduktan sonra, Ankara Üniversitesi Klinik Psikoloji programında yüksek lisans (2014) ve doktora (2021) eğitimlerini tamamlamıştır. 2012-2019 yılları arasında Ankara Üniversitesi Psikoloji bölümünde araştırma görevlisi olarak çalışmıştır. Sonrasında Kapadokya Üniversitesi Psikoloji bölümünde misafir öğretim üyesi ve doktor öğretim üyesi olarak görev yapmıştır. Şu anda yetişkinlere yönelik psikoterapi hizmeti vermekte ve bağımsız araştırmacı olarak araştırmalarını sürdürmektedir. Erken dönem uyumsuz şemalar, Şema Terapi, ebeveynlik tutumları, yönlendirmesiz oyun terapisi ve mülteci çocuklar çalışma alanlarındandır.

Dr. Öğr. Üyesi Gülşen Kaynar - Araştırmacı

Gülşen Kaynar, 2011 yılında Ankara Üniversitesi Psikoloji Bölümünden mezun olduktan sonra 2011-2014 yılları arasında Ankara Üniversitesi Klinik Psikoloji programında yüksek lisans eğitimini ve 2014-2021 yılları arasında Ankara Üniversitesi Klinik psikoloji programında doktora eğitimini tamamlamıştır. 2013-2021 yılları arasında Ankara Üniversitesi psikoloji bölümünde araştırma görevlisi olarak çalışmıştır. Şu anda Ankara Medipol Üniversitesi Psikoloji Bölümünde Dr. Öğr. Üyesi olarak çalışmaya devam etmektedir. Çalışma alanları Bağlanma kuramı, zihinselleştirme kuramı, duygu düzenleme üzerinedir.

Araş Gör. Dr. Burcu Kömürcü Akik - Araştırmacı

Burcu Kömürcü Akik, 2012 yılında Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden mezun olduktan sonra, 2012-2014 yılları arasında Hacettepe Üniversitesi Klinik Psikoloji yüksek lisans programını, ardından 2014-2020 yılları arasında Ankara Üniversitesi Klinik Psikoloji doktora programını tamamlamıştır. 2014 yılında Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Klinik Psikoloji Anabilim Dalı’nda araştırma görevlisi olarak çalışmaya başlamıştır. Halen Ankara Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde Dr. Araştırma Görevlisi olarak çalışmaya devam etmektedir. Erken dönem yaşantılar, erken dönem uyumsuz şemalar, psikolojik dışlanma, bağlanma, anne-bebek etkileşimi, ebeveynlik biçimleri, postpartum dönemde yaşanan psikolojik sıkıntılar, özellikle doğuma ilişkin travma sonrası stres bozukluğu çalışma alanlarındandır.

Araş. Gör. Dr. İpek Şenkal Ertürk - Araştırmacı

İpek Şenkal Ertürk, 2011 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Psikoloji Bölümü’nden mezun olduktan sonra, 2011-2013 yılları arasında Hacettepe Üniversitesi Klinik Psikoloji programında yüksek lisans eğitimini ve 2014-2020 yılları arasında Ankara Üniversitesi Klinik Psikoloji programında doktora eğitimini tamamlamıştır. 2013-2014 yılları arasında Ufuk Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde Araştırma Görevlisi olarak çalışmıştır. 2014 yılında Ankara Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde Araştırma Görevlisi olarak çalışmaya başlamıştır. Şu anda da Ankara Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde Dr. Araştırma Görevlisi olarak çalışmaya devam etmektedir. Çocukluk çağı travmaları, yetişkin bağlanması, nesne ilişkileri yaklaşımları, yakın ilişkiler, duygu düzenleme, kişilik bozuklukları ve partner şiddeti çalışma alanlarındandır.

Araş Gör. Esra Özgür - Bursiyer

Esra Özgür 2016 yılında Bilkent Üniversitesi İletişim ve Tasarım Bölümü’nden mezun oldu. Yüksek lisans eğitimini Kadir Has Üniversitesi Yeni Medya programında “Yaşlı Kullanıcıların WhatsApp Grupları Deneyimi” başlıklı teziyle tamamladı. Ankara’da yerel bir radyoda radyo programıcısı ve sunucusu olarak çalıştı. Serbest olarak illüstrasyon, animasyon, tasarım ve video projelerinde yer aldı. 2020 yılı itibarıyla Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo Televizyon Ana Bilim Dalı’nda araştırma görevlisi olarak çalışmaktadır. Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü doktora öğrencisidir. İyi derecede İngilizce ve Fransızca bilmektedir. Başlıca ilgi alanları yeni medya, dijital hikaye anlatımı ve alternatif sosyal medya kültürleridir.

Bildiriler

II. Sığınmacı ve Mültecilerde Psikolojik Sağlık Sempozyumu

11-12 Mayıs 2019, Başkent Üniversitesi

Panel: “Dün, Bugün, Yarın” Mülteci Çocukların Uyum Süreci: Çok Boyutlu Bir Müdahale Programı

Mülteci Çocukların Uyum Sürecinde Ailenin Rolü (Gülşen Kaynar)
Mülteci Çocukların Yaşadıkları Zorluklar ve Okul Ortamındaki Yansımaları (Burcu Kömürcü)
Mülteci Çocuklara Destek Sağlamak: Öğretmenlerin Uyum Sürecindeki Rolü (İpek Şenkal Ertürk)
Mülteci Çocukların Uyum Süreci: Dünden Bugüne Ruh Sağlığı Müdahale Çalışmaları (Serel Akdur Çiçek)
Mülteci Çocukların Uyum Sürecini Desteklemeye Yönelik Çok Boyutlu Bir Müdahale Önerisi (Mine Cihanoğlu, Gülsen Erden)

Bildiri Özet Kitapçığı