Hazırlayanlar: İlke Ölmez – Cengiz Mert Aksekili

Geçtiğimiz yıl Ekim ayında düzenlenen Uluslararası Çocuk ve Bilgi Güvenliği Kongresi’nin devamı niteliğinde olan “Dijital Oyunlar” temalı kongre bugün Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu’nda başladı.

Ankara Üniversitesi, Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu ve Çocuk ve Bilgi Güvenliği Derneği işbirliğiyle yapılan kongre için Bilgi Teknolojileri İletişim Kurumu’nun Ankara’daki binasında bir araya gelindi. Uluslararası nitelikteki kongrede, dijital oyunlar ve çocuklar alanında yapılan çalışmalar, araştırmalar ve geliştirilen programlar konuşuldu.

Dijital ebeveynlik konuşuldu

Kongrenin birinci gününde 13.30’da “Küçük Salon”da düzenlenen “Dijital Ebeveynlik” konulu panelde ilk konuşmacı Anadolu Üniversite Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ferhan Odabaşı oldu. Panelin moderatörlüğünü de üstlenen Odabaşı ‘hakikat sonrası çağ’ı yaşadığımıza değinerek, “Bilgi eksikliği, bilgi fazlalığı ve başka aileler anne-babaları sıkıntıya sokuyor. Kim ne söylüyor, hangisi doğru derken veliler zehirleniyorlar” dedi. Odabaşı, anne babaların çocukları dijital bağımlılıktan korumak için çocuklarına vakit ayırması gerektiğini şu sözlerle ifade etti: “Hiçbir çocuk yoktur ki ailesini başka bir şeye tercih etsin. Eğer çocuğunuzla ilgileniyorsanız başka kimse sizin çocuğunuzla ilgilenmez.”

Çocuğun teknolojiyle ilişkisini ebeveyn belirliyor

Panelin ikinci başlığı “Ebeveynler oyun-videolara karşı” oldu. Ufuk Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi Başak Karateke, konuyla ilgili araştırmasının sonuçlarını paylaştı. İnsanların teknolojinin kötü olduğunu duymayı beklediklerini anlatan Karakete, dijital oyunları engellemenin çözüm olmadığını vurguladı.

Araştırmaya göre, teknolojiyle ilgilenen çocukların üç boyutlu algılama ve genel yetenekle ilgili testlerde daha başarılı oldukları ve çocuklarını teknolojiden uzak tutan ebeveynlerin daha sonra pişman olmasıyla ilgili konuşan Karakete, “Unutmamalıyız, biz artık eğitimde teknolojiyi kullanıyoruz” dedi.

Panelde, ebeveynlerin çocuklarını internetten uzat tutmalarına rağmen sosyal medyada çokça zaman geçirmeleri ve çocuklarını paylaşmaları eleştirildi. Araştırma sonuçların velilerin çocukların haklarını ihlal ettiklerinin farkında olmamaları dikkat çekti.

Ebeveynlerin yüzde 74’ü çocuklarını yalnız bırakıyor

Araştırma Görevlisi Mehmet Özkaya yaptığı sunumda, erken çocukluk döneminde çocukların dijital oyunlara eğilimi, dijital oyunların çocuk gelişimine uygunluğu ve velilerin farkındalığı konulu araştırma sonuçları paylaşıldı. Verilere göre “çocuğunuzla birlikte oyun oynuyor musunuz?” sorusuna velilerin yüzde 74’ü hayır dedi. Velilerin çoğunun çocuklarının hangi oyunu oynadığını bilmediği görüldü.

Anne-Babalara göre çocuklar vakti boşa harcıyor

Panelde son konuşmacı dijital oyunlarla ilgili aile görüşlerini inceleyen Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Çelebi Uluyol oldu. Uluyol, çocukların cep telefonuyla tanışma yaşının en geç 10 olduğunu aktardı.

Araştırma verilerine şu rakamlar yansıdı;
*Çocukların yüzde 84’ünün evinde bilgisayar var ve yüzde 89’unun oyun oynamasına izin veriliyor
*Velilerin yüzde 73’ü kural koyarak yüzde 29’u ise çocuğuna bilinç kazandırarak oyun oynamasına izin veriyor
*Çocuklar en çok zaman geçirmek için en az da yalnız oldukları için oyun oynuyor
*Oyun oynamanın nasıl etkilediği konusunda ebeveynlerin yüzde 68’i emin değil
*Anne ve babaların yüzde 52’si dijital oyunların bağımlılık yaptığını düşünüyor
*Ebeveynlerin yüzde 65 oyunların boşa zaman geçmesine sebep olduğunu söylüyor
*Dijital oyun oynadıktan sonra çocukların yüzde 45’i geçici olarak sakinleşiyor

“Akademisyen olarak görevimiz velilere soru sormak değil”

Panelin sonuç bölümünde dijital ebeveynlik için ebeveynlere düşen görevler belirlendi. Ebeveynin teknoloji ile ilişkisini sorgulaması, çocuklarıyla, kaliteli zaman geçirmek, rol model olması önerilirken akademisyenlere de sorumluluk yüklendi. Moderatör Ferhan Odabaşı, “Akademisyen olarak görevimiz velilere soru sormak değil meta analizine geçmek” dedi.

*Metin ve fotoğraflar Görünüm Gazetesi‘ne aittir. NETlab olarak Görünüm Gazetesi’ne teşekkür ederiz.